1. Sức khỏe bị ảnh hưởng như thế nào nếu chất lượng không khí kém
Trong blog về thông gió tự nhiên (link), chúng tôi đã đề cập đến việc cần thiết phải thông gió tự nhiên để đưa không khí tươi ngoài trời vào nhà, giảm nồng độ Co2 và các chất hóa học, bụi bẩn trong nhà. Nhưng trong trường hợp không khí ngoài trời ô nhiễm, chúng ta buộc phải tính đến việc làm sao ngăn ngừa ô nhiễm.
Theo báo cáo gần đây của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm không khí đã trở thành nguy cơ sức khỏe môi trường lớn nhất thế giới, liên quan đến khoảng 7 triệu ca tử vong sớm mỗi năm trên toàn thế giới. Dữ liệu mới còn tiết lộ mối liên hệ chặt chẽ hơn giữa việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong nhà và ngoài trời với các bệnh tim mạch, chẳng hạn như đột quỵ và bệnh tim thiếu máu cục bộ, cũng như giữa ô nhiễm không khí và ung thư, các bệnh về đường hô hấp, bao gồm nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Chất gây ô nhiễm trong nhà cao trong các khu dân cư bao gồm khí thải từ nấu ăn (nhiên liệu sinh khối), hút thuốc, đốt nhang muỗi, thuốc lá, nhang, v.v..Các chất gây dị ứng từ mạt bụi, gián, nấm, phấn hoa, chó/mèo nuôi, động vật gặm nhấm là phổ biến trong các hộ gia đình.
Ô nhiễm ở những vị trí trong nhà như sau:
Phòng khách :
- Lông của thú cưng
- Khói thuốc
- Carbon Monoxide
Phòng tắm :
- Ẩm mốc
Phòng ngủ :
- Bụi bặm
Phòng bếp :
- Thuốc xịt muỗi, trừ sâu
- Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC)
- Carbon Monoxide
Tầng hầm :
- Carbon Monoxide
- Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC)
- Nấm mốc
- Radon
2. Những khó khăn và cách làm chưa đúng để ngăn ngừa ô nhiễm vào nhà.
Không biết rõ tình trạng không khí ngoài trời và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe.
Điều đầu tiên dẫn đến việc lọc không khí ko hiệu quả, là nó… không dc sử dụng. Do đa số chúng ta chưa ý thức được tác hại của ô nhiễm không khí. Về vấn đề này mình đã post ở đây (link). Vậy việc đầu tiên là biết không khí ô nhiễm cần được xử lý, ít nhất trong phạm vị bạn có thể kiểm soát, là ngôi nhà của chính mình.
Hiện có rất nhiều nguồn thông tin bạn có thể tham khảo về tình hình ô nhiễm hiện thời, hoặc tốt hơn nữa, bạn có thể trang bị cho ngôi nhà của mình cảm biến kk ngoài trời, có màn hình hiển thị trong nhà hoặc liên kết di động. Nhờ đó, khi điều kiện độc hại, bạn có thể đóng cửa và sử dụng các biện pháp lọc khí kịp thời, chứ đợi đến khi cảm thấy khó chịu thì đã hơi trễ.
Sử dụng sai các thiết bị điều hòa, lọc khí.
Điều đầu tiên chúng ta cần biết là điều hòa 2 cục và máy lọc không khí đơn không cung cấp không khí tươi mà tuần hoàn lại không khí trong phòng. Nghĩa là, mặc dù có hiệu quả nhất định, nhưng không khí bạn hít vào vẫn là không khí quẩn trong nhà.
Tiếp theo, mỗi thiết bị lọc có yêu cầu bảo trì riêng, nếu ko chú ý, để bụi và vi khuẩn bán trên màng lọc lâu, thì việc sử dụng máy lọc còn làm tăng ô nhiễm trong nhà.
Chất lượng thi công không đảm bảo kín khít để lọc kk hiệu quả.
Việc lọc không khí chỉ hiệu quả khi không gian ngăn được ô nhiễm lọt vào từ bên ngoài. Các khe cửa, các khoảng mở không cần thiết đều cần phải được xử lý.
Thiết kế kiến trúc sai nguyên lý dẫn đến bụi và ô nhiễm dễ dàng lọt vào nhà và ở lại lâu hơn.
3. Các phương pháp đúng để ngăn ô nhiễm
Ngăn ngừa: Là chỉnh sửa kiến trúc để ngăn ngừa ô nhiễm lọt vào nhà, chúng ta có thể kể đến những cách sau:
Thiết kế không gian đệm: Đây là 1 bước quan trọng để ngăn ô nhiễm, chủ yếu là tạo 1 không gian khép kín giữa trong và ngoài nhà, là nơi để giày dép, áo ngoài và vệ sinh tay chân trước khi vào nhà.
Xử lý các khe hở có thể để lọt ô nhiễm. Kiểm tra những vị trí dễ lọt ô nhiễm. Sử dụng các loại xi măng và keo an toàn cho sức khỏe.
Sử dụng cửa có thể đóng kín. Ưu tiên các loại cửa nhựa lõi thép chất lượng cao.
Lọc không khí: Là phương pháp sử dụng hệ thống các màng lọc để loại bỏ ô nhiễm, vi khuẩn từ bên ngoài. Có 3 hệ thống lọc không khí đang được sử dụng như sau:
Lọc kèm hệ thống Hvac: Đây là phương pháp khá triệt để khi kết hợp máy lọc vào hệ thống điều hòa tổng HVAC, cấp khí tươi và loại bỏ khí ô nhiễm. Nhược điểm là gia thành cao. Khó áp dụng cho các công trình cũ cải tạo do phải can thiệp kiến trúc và yêu cầu không gian lắp đặt lớn, khoảng trần cao.
Dùng máy lọc hoặc điều hòa không khí kết hợp lọc: Như đã nói ở trên, đây là giải pháp phổ biến nhất, nhưng hiệu quả không cao, do ko cấp khí tươi từ ngoài nhà và công suất hạn chế.
Lọc phi tập trung: Đây là giải pháp mới, chưa phố biến, ưu điểm là áp dụng tốt cho các công trình cải tạo, không yêu cần lắp đặt phức tạp, dùng dc cho không gian nhỏ. Và quan trọng hơn hết, là nó cấp khí tươi từ bên ngoài, lưu thông và loại bỏ khí ô nhiễm ra bên ngoài. Nếu kết hợp với bộ phận hồi nhiệt, nó có thể trợ giúp tốt cho tiện nghi nhiệt trong nhà.
4. Một số điều cần biết về màng lọc không khí
Các máy lọc không khí hiện có thường sử dụng hệ thống lọc nhiều lớp tùy điều kiện và nhu cầu, có thể phân ra làm 4 loại như sau:
Màng lọc Carbon: dùng để lọc các hợp chất hóa học TVOC
Màng lọc Hepa: dùng để lọc bụi mịn và virus. Tùy tình trạng ô nhiễm sẽ có các cấp lọc tương ứng, ví dụ nếu lượng Pm2.5 ngoài trời >40mg/m3 thường xuyên như ở việt nam, cần phải dùng màng lọc dc 95% bụi và virus, là MERV 16 hoặc E10.
Tia cực tím: dùng để diệt nấm mốc, vi khuẩn, dùng trong điều kiện độ ẩm quá cao.
Plasma: đây là phương pháp mới, có thể lọc sạch và khử mùi rất hiệu quả.
THIẾT KẾ SATOH
Ở Satoh, việc nghiên cứu chiến lược thiết kế lọc khí luôn được tiến hành song song với cải tạo thông gió tự nhiên và hạn chế ô nhiễm trong nhà trong quá trình nâng cấp chất lượng không khí. Tùy yêu cầu và bối cảnh của từng công trình, chúng tôi sẽ tư vấn cho bạn phương án tối ưu nhất.
